Merdekan Kalesi

Merdekan Kalesi

Bakü’nün Merdekan kasabasında eski bir kaledir. Kale dört köşe şeklinde 14. yüzyılın ortalarında Şirvanşah Menuçehr’in oğlu Şirvanşah Ahsitan tarafından yaptırılmıştır. Merdekan kalesi Ahsitan’ın düşman üzerindeki parlak zaferi şerefine yükseltilmiştir. Kale feodallerin sığınağı ve koruyucu mıntıkası olarak kullanılmıştır.

Kalenin yüksekliği 22 m, kalınlığı aşağıdan 2,10 m, yukarıdan ise 1,60 metredir. İç yapısı-28x25’dir. İçeriden kale 5 bölüme ayrılmıştır.

Ramana Kalesi

Ramana Kalesi

Bakü’nün Ramana köyünde 16. yüzyıla ait bir kaledir. Kalenin yüksekliği 15 metredir. Beyaz taştan yapılmış kalenin inşa tarihi kesin belli değildir. Savunma amaçlı ile yapılmıştır ve Şirvanşahlar döneminde kasır olarak kullanılmıştır.

Tarihçiler bir zamanlar Ramana Kalesinden Kız Kalesine yeraltı yol olduğunu  söylemişlerdir.

Ateşgah

Ateşgah

Ateş mabedi olan "Ateşgah" Bakü’ye 30 km mesafede, Abşeron yarımadasının Surahanı kasabasının güneydoğu kısmında yer almaktadır. "Ateşgah" 16-18. yüzyılda doğal gazın çıktığı ebedi sönmez ateşlerin yerinde yapılmış ateş mabedidir. Mabedin en erken yapısı olan ahır 1713 yılına aittir. Merkezi secdegahı ise 1810 yılında tacir Kançanagaran tarafından yaptırılmıştır.

Surahanı "Ateşgah"ı, ateşgah, Hint guşenişinlerinin hücreleri ve hacılar için yapılmış odalardan oluşurdu. Ateşgah’ı bu abideni yaptırmış Hintlilerin projesi üzere yerli ustalar yapmışlar.

Genellikle Ateşgah yapısına göre şehir hanlarına benzemektedir. Abide mimarlı üslubuna göre hele Midiya döneminden itibaren Azerbaycan’da yayılmış ateşgah tapınakları geleneklerini yansıtmaktadır. Fakat o, bazı Hint mabetlerinin özelliklerini bulundurmaktadır

Şirvanşahlar Sarayı

Şirvanşahlar Sarayı

15. yüzyılda Şirvanşah İbrahim Halilullah’ın döneminde yapılmış saray. Bakü’nün merkezinde, İçeri Şehirde yer almaktadır. Orta Dogu’nun en görkemli mimarlık abidelerinden biridir. Buraya Şirvanşahlar Sarayı, Divanhane, Kеykubаt Mescidi, Şirvanşahlar türbesi (1435-1436), Şah Mescidi (1441), Seyid Yahya Bakuvi Türbesi, Murad Kapısı (1585), Saray Hamamı ve Ovdan aittir. 1964 yılında koru alanı olarak faaliyettedir ve devlet tarafından korunmaktadır.

2000 yılında UNESCO tarafından İçeri Şehir ve Kız Kalesi ile beraber Dünya Kültür Mirası Listesi’nde yer almıştır.

Kız Kalesi

Kız Kalesi

Bakü’nün, aynı zamanda Abşeron’un en muhteşem ve gizemli mimarlık abidesidir. Kale eski kale  duvarlarının (İçeri Şehir) güney doğusunda, Denizkenarı Park’ın (Bulvar) yakınında yerleşmektedir. Yüksek kule şeklindeki bu nadir abidenin bir çok tarihi ve mimari sırrı henüz açığa kavuşturulamamıştır.

Yüksekliği 28 m, birinci katın çapı 16,5 m’dir. Birinci katta duvarın kalınlığı 5 m’ye ulaşır. Kalenin iç kısmı 8 kata ayrılmıştır. Her kat  yonma taşlarla yapılmış, kümbet şekilli tavanla örtülmüştür. Kale 1964 yılında müze olarak faaliyete başlamış, 2000 yılında UNESCO’nun Dünya Kültür Mirası Listesi’ne alınmıştır.

Azerbaycan’ın simgelerinden biri olan Kız Kalesi Azerbaycan parası üzerinde defalarca tasvir edilmiştir.

Bayıl Kalesi

Bayıl Kalesi

Bakü’nün Bayıl Burnu yakınlığında yerleşen ve hazırda deniz sularının altında kalmış tarihi mimarlık abidesidir. Şirvan-Abşeron mimarlık ekolünün en güzel eserlerinden biri olan ve 18. yüzyılda inşa edilmiş Bayıl kalesi Hazar denizinin suyunun kalkıp inmesiyle zamanla bazen denizin üzerine çıkar, bazen de sulara batarak görünmez olur. Tarihi kaynaklarda kale değişik adlarla (“Sualtı Şehir” , “Bayıl Taşları”, “Sebayıl Kalesi”, “Karvansaray”, “Hanegah”, “Kömrükhana” vs.) anılsa da,  bilimsel edebiyatta daha çok “Bayıl kasrı” adı ile tanınmaktadır.

Bayıl kasrı adanın biçimine uygun olarak uzun şekilde planlanmıştır. Kalenin uzunluğu 180 m, orta eni ise 35 m’dir. Kale duvarları doğuda altı, batıda ise beş yarım daire şeklinde bir (Bakü kalesindeki gibi) burçla sağlama alınmıştır.

Bayıl kasrının inşası  siyasi ve askeri  açıdan çok zor bir dönemde, yani Moğol işgallerinin tüm Orta  Doğuyu sarstığı  bir dönemde (1234-1235 yıllarda) tamamlanmıştır. Fakat sahile yakın adada yapılan bu muhteşem kasrın ömrü çok kısa olmuştur. Bilim adamlarına göre Bayıl kasrı 1306 depreminde denize batmıştır.